Kedilerde obezite

İlk olarak bu konuyu yazmayı düşünürken bu kadar ayrıntılı ve uzun olacağını düşünememiştim bu yüzden yazıyı bir kaç bölüm olarak yayınlamaya karar verdim. İçerik olarak gerçekten hasta sahiplerini bilgilendirmek ve onların veteriner hekimlerine danışmadan kendilerinin gönül rahatlığıyla uygulayabileceği pratik bilgiler vermek istiyorum. Son yıllarda yapılan araştırmalarla birlikte insanlarda beslenmenin ne kadar önemli olduğunun, fazla kilolardan kurtulmanın ne kadar zor olduğunu, her gün çeşitli hastalıkların obeziteyle yakından ilişkilendirildiğini, televizyon ve çeşitli kaynaklardan dinliyorsunuz. Aynı durum hayvanlar içinde geçerli özellikle Kediler için.! - Fazla kilolu kedilerin normal kedilere göre 3 kat daha fazla Tip 2 Diabet olduklarını biliyor muydunuz? - Böbrek yetmezliği - Karaciğer yağlanması - Kronik enfeksiyonlar - Kalp hastalıkları - Osteoarthritis (kedilerde ağrılı eklem hastalıkları) - Yüksek tansiyon - Ve fazlaca Kanser türü (özelikle karın içinde bulunan kanserler) bunların hepsine ne yazık ki, fazla kilolar ciddi şekilde zemin hazırlamaktadır. Kedim biraz kilolu diyebilirsiniz fakat kedinizin 0.5 - 1 kg fazla kilolu olmasının sizin fazlalık 15 kg taşımanız la aynı şey olduğunu sakın aklınızdan çıkarmayın ve olayın ciddiyetinin farkına varın. Yapılan çalışmalarda 47 milyon kedi nüfusu bulunan Amerika da ki kedilerin yaklaşık yüzde 55 i obez veya kilo fazlası olan kedilerden oluşmaktadır. Ayrıca diğer kaynaklarda tüm dünyada ki kedilerde bu oran yüzde 48 ler de. Türkiye de ise çalıştığım kliniğe gelen orta yaş kedilerin yüzde 80 i fazla kilolu veya obez ( tamam Türk mutfağı farkı biraz ve biraz da annelik duygusu olmalı :). Burada bahsettiğimiz genellikle ev kedileri yani siz mama vermeseniz sabaha kadar paçamız da dolaşacak olan kedilerinizden bahsediyorum. Aslında burada birazda olsa suçlu arıyorum ve sizleri suçluyorum:) Bu kedileri sizler fazla kilolu yapıyorsunuz. Kediniz yatağında fazla uyuduğu için yada miskin olduğu için değil sadece FAZLA YEDİĞİ için kilo almaktadır. Evet kimileriniz benim kedim kısırlaştırıldı sonra kilo aldı, kimi benim kedim oyun oynardı şimdi hep yatıyor ve kilo alıyor diyebilirsiniz ama bunlar sadece sizin bahaneleriniz. Araştırmalara göre obezitenin yüzde 90 nın nedeni fazla besleme yani yüzde 90 suçlu sizsiniz.:) Yüzde 10 luk kısıma gelirsek evet bazı sağlık problemlerinde kilo artışı gözlenmektedir. Özellikle; - Kedilerde Hipotirodizm - İnsulinoma - Hiperadrenokortizm - Kısırlaştırma sonrası hormonel dengesizlik Kediler normal beslense dahi bu rahatsızlıklara bağlı olarak kilo artışı görülebilmektedir. Kedinizde bu hastalıkların varlığından şüpheleniyorsanız sizi en yakın veteriner kliniğine davet ediyoruz. Fakat unutmayın yüzde 90 siz suçlusunuz. Şimdi evet yavaştan başlayalım. İdeal kilo ne olmalıdır?. Kesinlikle doğru soru çünkü bu kediden kediye göre değişen bir durumdur. Veteriner hekiminiz kedinizi muayene ettikten sonra bunu rahatlıkla size söyleyebilmektedir fakat ben size kısaca söyleyeceğim. Bildiğimiz tekir, sarman veya sokak kedisi olarak tabir ettiğimiz kediler 3,5 - 4,5 kg arası (evet bazı tekirler çok iri olabiliyor bunu veteriner hekiminiz elle muayenesi sırasında size söyleyebilir) İran veya siyam kedileri genellikle 2.5 - 5.5 kg arasında değişmektedir.( https://ernie-ward-gxwk.squarespace.com/pet-caloric-needs/ ) şu linki koyduğum web sitesinden kedinizin veya köpeğinizin yaklaşık kg değerlerine bakabilirsiniz yada aşağıdaki görüntüyü inceleyip kedinizi gözünüzde canlandırabilirsiniz. Evet yaklaşık olarak kedimizin kilosunu biliyoruz. Şimdi sırada kedimiz neden kilo alır ? Bu gerçekten çok basit, aranızda spor yapanlarda varsa bunu çok rahat bileceklerdir. Eğer kediniz günlük alması gerektiği enerjiden (kaloriden) daha fazlasını alıyorsa kesinlikle kilo alacaktır. Önemli olan kedinizin, eğer normal kilodaysa, günlük tüketmesi gerektiği enerji miktarı (kalori) bilinmelidir. Bunu da şöyle hesaplıyoruz çok basit !. (Kedinizin kilosu) X (30) + (70) = Gereken enerji(kalori) yani; Bizim sarman 5 kg X 30 + 70 = 220 kalori Eğer kediniz 220 kaloriden fazlasını yiyorsa kediniz obez olma yolunda ilerliyordur. Gördüğünüz gibi bu hesaplamayı yaptıktan sonra kedinizin ne kadar gıdaya ihtiyaç olduğunu rahatça hesaplaya bilmektesiniz. Bizim için gerçekten de bu hesaplama önemlidir çünkü kedinizin, örneğin günlük 200 kalori alması gerekiyor ve siz her gün 300 kalorilik gıda veriyorsanız kediniz kesinlikle kilo alacaktır. Şöyle de düşünebilirsiniz kediniz 2-3 kg fazlası var ve aynı formülle de kedinizi zayıflatabilir siniz. Gelelim kedinizi hangi gıdalarla besleyebilirsiniz. Bu durum gerçekten kafa karıştırıcı gibi gözükse de, kediler karnivor canlılardır. (etle beslenen) Bu yüzden sizin verdiğiniz gıdalar yüksek protein içerikli ve yüksek sıvı içeren gıdalar olması gerekmektedir. Maalesef ki hazır tüketime sunulan kedi mamaların da yüksek oranda karbonhidrat ve yağ bulunmaktadır. Kediler için şöyle bir dezavantaj söz konusu, kedinizin salyasında amilaz enzimi maalesef yok. (insanlarda ve köpeklerde bu enzim mevcuttur) Bu durumda kedilerinizin karbonhidratları sindirimi gerçekten zorlaşacaktır. Kediler de tüketilen yüksek karbonhidrat miktarı pankreasın daha fazla çalışmasına ve bununla birlikte insülin hormonunun dalgalanmasına neden olacaktır. Ve bu durum kedinizi sürekli evde miyavlayan aç bir kediye dönüştürebilir. Kuru mama, yaş mama biraz da kaşar gibi besinlerle beslenen kediniz varsa kilo almaması mucize olur. Hesapladığımız gibi yaklaşık yetişkin kediniz günlük 200 kalori alması gerekmektedir ve bir kap mama yaklaşık 400 kalori kadardır. Evden işe giderken tepeleme doldurduğunuz mama kabı ve bitince tekrar doldurduğunuz mama kabı olduğu sürece kedileriniz kilo veremeyecektir. Her gün yağlanma oranı da artacaktır. Kuru mamalar bu konu da gerçekten çok tehlikeli yaklaşık %5 oranında su içeriği olup yoğun düzeyde kalori ihtiva etmektedir.(ciddi oranda da az Protein) Yaş mamalar da bu durum tamamen farklı yüksek protein ve yaklaşık %80 sıvı içeriğiyle kedinizin zayıflamasına yardımcı olacaktır. Şimdi gelelim kedinizi zayıflatmaya.:) 1. Öncelikle tamamen ödül mamalarını kesiyoruz. Bunlar yüksek kalorili gıdalar olup kesinlikle diyet döneminde verilmemelidir. (Bu gıdalar kesinlikle kediler için tavsiye edilmemektedir. Yaklaşık olarak %80 oranında karbonhidrat çok fazla!!) 2. Aldığınız ürünlerdeki protein oranına dikkat edin.! Kesinlikle etiket okumadan mama almayın. UNUTMAYIN yüksek proteinli gıdalar alacaksınız.! 3. Kedinizi sadece kuru mamayla besliyorsanız kuru mamayı yarıya indirip buna ilave olarak yüksek protein içerikli yaş mama kullanabilirsiniz, bunu karıştırarak değilde gün içine bölerek vermeniz daha iyi olacaktır bu öğünler 5-6 defa olabilir. 4. Hesaplamış olduğunuz günlük kalori miktarını aylık %15 düşürerek çok başarılı bir şekilde kedinize kilo verdireceksiniz. 5. Kedinizin mama kabını sürekli doldurmayı bırakın artık, kedinizin günlük alması gereken gıdayı hesaplayın ve o miktarı gün içine böle bildiğiniz kadar bölün. 6. Yüksek protein içerikli gıda verirseniz kedinizin ne kadar hızlı kilo kaybettiğini gözlerinizle göreceksiniz. (burada çiğ beslemeyi deneyebilirsiniz, inatçı kilo problemi varsa çiğ besleme kesinlikle başarılı olacaktır. Beslenme içeriğinde yüksek %80 protein, %10 yağ miktarı ve %10 diğerleri şeklinde olmalıdır.) 7. Aniden kedinizi aç bırakarak kedinizi zayıflatamazsınız, hatta bu duruma çok dikkat edilmelidir. Kediler açlığa karşı çok dayanıksızdırlar ve karaciğer yağlanması kaçınılmazdır. 8. Diyete yavaş yavaş mama azaltılarak devam edilmelidir. Hedef her ay 200-400 gr kilo kaybıdır. Kedilerde agresif diyet (fazla aç bırakmak) kesinlikle stres oluşturur ve sizi her gün mama için rahatsız ederler bu gece saat 03.00 da olabilir.! 9. Kediler avcı hayvanlardır. Avlarını takipten sonra yakalarlar.Ancak ev kedileri saatlerce koşup egzersiz yapmayacaklardır, bu yüzden kedinizle kısa süreli oyunları tercih edin günde 5 er dakikalık sürelerle 3 defa oynamanız kilo vermesi için yeterli olacaktır. 10. Oyun oynarken ışıklı lazerler, oyuncak fareler tercih edebilirsiniz. Kedinizin dikkatini oldukça dağıtacaktır. Ayrıca onun için yeni yaşam alanları oluşturun. Bunlar oyun tünelleri yada karton kutular olabilir. 11. Kedinizin gün için de yemesi gereken kuru maması var ise bunu tuvalet rulolarının içine koyup iki yan açık kısmı kapatınız. İçi mama dolu ruloya mamaların düşebileceği küçük pencereler açarsanız hem avcı kediniz ruloyu çevirmiş olur hemde afiyetle küçük pencereden düşen kuru mamaları yemiş olacaktır. Bu sayede yemeye düşkün olan kedinizi kendi zayıf noktası ile egzersiz yaptıracaksınız. Hatta isterseniz bu amaca yönelik özel üretilmiş oyuncaklar da mevcut alabilirsiniz.